රංජිත් ධර්මකීර්තිගේ "හිරු නැති ලොව" නාට්‍යයෙහි සෝමලතා සුබසිංහ "වැසිලිසා කර්පොව්නා" නම් වූ 26 හැවිරිදි තරුණ බිරිඳකගේ භූමිකාවක් රැඟුවාය. කොස්ටිලොෆ් (එල්සන් දිවිතුරගම) නමැති වැසිලිසාගේ සැමියා ඇයට වඩා දෙගුණයක් වයසැති පුද්ගලයෙකි. ඔහු තම නිවසේ යටි මහල ඉතාමත් දිළිදු මිනිසුන් පිරිසකට කුලියට දී ඉන් යැපේ. කොස්ටිලොෆ් දැඩි සිත් ඇති මිනිසෙකි. සැමියාගෙන් වැසිලිසා ලබනුයේ දුක් පීඩා පමණකි. ඇය එකී පීඩනය සිය නැඟණිය නතාෂා (ස්වර්ණමාලී දන්තුරේ බණ්ඩාර) මත මෙන්ම නවාතැන්ගෙන සිටින පිරිස මතද මුදා හරින අයුරු මෙහිදී දැක්ක හැකිය. පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) නවාතැන්කරුවන් අතර සිටින, හොරකම ජීවිකාව කොට ගත් තරුණයෙකි. වැසිලිසා සහ පෙපෙල් අතර පවතිනුයේ රහස් සබඳතාවකි. මේ අතර පෙපෙල්, ඇගේ නැඟණිය වූ නතාෂා සමඟද පෙම් සබඳතාවක් පවත්නා බව ඕ හොඳීන් දන්නීය. වරක් ඇය ඒ අරභයා තම කෝපය, ඊර්ෂ්‍යාව පිට කරනුයේ තම නැඟණියට උණු වතුර කේතලයෙන් දමා ගැසීමෙනි. වැසිලිසා වූ කලී එක් අතකින් දුක් පීඩාවන්ට මුහුණ පෑ අසරණ ගැහැනියකි. එහෙත් ඇය තමා මුහුණපාන ගැටලුවලින් ගොඩඒමට සිතනුයේ සටකපට ගැහැනියක විලසිනි.

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - (ඔහු වෙත බැගෑ වෙමින්) පෙපෙල් අපි දෙන්නම අසරණ වෙලයි ඉන්නෙ. ඔයා මට උදව් උදවු කරන්න. මම ඔයාට උදව් කරන්නං.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) - ඒ කොහොමද ?

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - (පහත් ස්වරයෙන් සෘජු ලෙස) මං දන්නව ඔයා මගේ නංගිට කැමති බව.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) - එහෙනම් ඒක හින්ද තමයි එයාට අඩන්තේට්ටම් කරන්නෙ. වැසිලිසා බලාගෙනයි ! ඒකිට අතක් තියල තිබ්බොත් බලාගෙනයි !

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - පොඩ්ඩක් ඉන්නකො. ඔය වාගේ ඇඟට කඩා පනින්න එපා. අපිට ඔළුව අවුල් කර ගන්නෙ නැතුව හැමදේම නිවිහැනහිල්ලෙ තේරුම් බේරුම් කරගන්න පුළුවන්. හොඳයි ඔයා කැමතිද එයාව බඳීන්න. මම ඔයාට සල්ලි ටිකකුත් දෙන්නම්. රූබල් තුන්සීයක් දෙන්නම්. මට ඊට වැඩි යමක් ලැබුණොත් ඔයාට ඒ සල්ලිත් ගන්න පුළුවන්.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) - (පසෙකට වෙමින්) මොනවා ? ඒ පාර මොන ගිනි ගෙඩියක්ද දෙන්න හදන්නෙ.

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - පෙපෙල් අපේ එක්කෙනාගෙන් ගැලවෙන්න මට උදව් කරන්න. මගේ බෙල්ලට වැටිල තියෙන මේ තොණ්ඩුව අහක් කරලා දෙන්න.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) - (සෙමින් සුරුවම් බාමින්) එහෙනම් මේකයි මේ ගිනි ගෙඩිය. හා හා ! ඔහේ බොහොම ඥානවන්තයි. ඔහෙගෙ මිනිහව මිනීවලට යවනව ! ඔහෙගෙ පෙම්වතාව හිරගෙදරට යවනව. එතකොට ඔහෙ....

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - පෙපෙල් මොනවටද හිරේ යන්නෙ ? ඒ වැඩේ ඔහෙගෙ අතින්ම සිද්ධ වෙන්න ඕනැ නෑ. වෙන කවුරුහරි ලවා කරවන එකයි තියෙන්නෙ. හොඳයි අනික් අතට ඔයාම කළයි කියමු. කෝ ඒත් කවුද ඒක දන්නෙ...? ටිකක් කල්පනා කරල බලන්න නටාෂා එතනින් ගියහම සල්ලි.... ඔයාටත් මේ අපායෙන් ගැලවිලා යන්න පුළුවන්.... මාත් සදහටම නිදහස්. අනිත් එක මගෙ නංගි ගැන කල්පනා කරල බැලුවත් මගෙන් ඈත් වෙන්න ලැබෙන එක එයාගෙ ඇඟටත් ගුණයි. මට හැමදාමත් එයාව බලා හදා ගන්න අමාරුයි. අනිත් එක ඔයා හින්ද මට ඒකිව රුස්සන්නේ නෑ. මට මාව පාලනය කරගන්නම බෑ. ඒක හින්දා මම ඒකිට දස වද දෙනව. ගහනවා. මම ඒකිට කොයිතරම් ගහනවද කිව්වොත් ඒකි දිහා බලනකොට මටම ඇඬෙනකං මම තඩිබානව. ඒත් කිසි වෙනසක් නැතිව ආයෙත් තඩිබානව. හැමදාමත් තඩිබානව.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල)- උඹ මහ තිරිසන් ගෑනියෙක්. ඒත් උඹේ තිරිසන්කම ගැන උඹ ආඩම්බර වෙනව.

වැසිලිසා (සෝමලතා සුබසිංහ) - නැහැ ඒක වැරදියි. මම ඇත්ත කතා කරනව විතරයි. කල්පනා කරල බලන්න පෙපෙල්. අපේ මිනිහා හින්ද. ඒ මිනිහගෙ තියෙන තණ්හාව හින්ද ඔයාව දෙසැරයක්ම හිරේට තල්ලු උණා. ඒ මිනිය හරියට ලේ මාපිලෙක් වාගෙ මගෙ ලේ උරා ගෙන බොනව. අවුරුදු හතරක් තිස්සෙ එක එක විදිහට ඌ මගෙ ලේ උරා ගෙන බොනව. අවුරුදු හතරක් තිස්සෙ එක එක විදිහට ඌ මගෙ ලේ උරා බිව්ව. ඒකට ස්වාමියයි කියන්න පුළුවන් මොන පැත්තෙන්ද ? ඒ මදිවට ඌ නතාෂටත් කරදර කරනව. එයාට සලකන්නෙ හිඟන්නියකට වාගෙ. ඒ මිනිහ හැම කෙනෙකුටම වහ ගුලියක්.

පෙපෙල් (සමන් බොකලවෙල) - උඹ මහම කපටි ගෑනියෙක්.

"හිරු නැති ලොව" නාට්‍යය නරඹන ඇසු පිරූ තැන් ඇති සහෘදයකු හට ථෙරී ගාථා හී එන කුණ්ඩලකේසි කතා වස්තුවත් ,පන්සිය පනස් ජාතක පොතෙහි එන කණවේර ජාතකයත්, ඒ ඇසුරෙන් මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර විසින් විරචිත "විලාසිනියකගේ ප්‍රේමය" චම්පු කාව්‍යයත් සිහිපත් වීම අරුමයක් නොවේ. මක්නිසාදයත් ඒවාහි සොරකුට පෙම් බඳීන සංකීර්ණ ස්ත්‍රී භූමිකා දක්නා ලැබෙන බැවිනි. "හිරු නැති ලොව" නාට්‍යයෙහි මුල් නිෂ්පාදනයෙහි වැසිලිසා ලෙස සෝමලතා සුබසිංහද පෙපෙල් ලෙස සමන් බොකලවෙලද , කොස්ටිලොෆ් ලෙස එල්සන් දිවිතුරගමද , වැසිලිසාගේ නැඟණිය නටාෂා ලෙස ස්වර්ණමාලි දන්තුරේ බණ්ඩාරද ප්‍රමුඛ චරිත රඟපෑහ. එසේම නීල් අලස්, ආචාර්ය ජයලත් මනෝරත්න, ජේ.එච්. ජයවර්ධන , සුනිල් හෙට්ටිආරච්චි හා සුමින්ද සිරිසේන යනාදීන්ගේ රූපණ ප්‍රතිභා ප්‍රභාවන්ද මේ නාට්‍යයෙහි කැපී පෙනිණ.

ප්‍රවීණ නාට්‍යවේදී චූලා කාරියවසම් අධ්‍යක්ෂණය කළ "සිරිත් විරිත්" හී ගෝල්ඩ, සෝමලතා සුබසිංහ නිරූපිත භූමිකා අතර වෙසෙසින් කැපී පෙනේ. 1980 අගෝස්තු 31 වැනිදා කොළඹ ලයනල් වෙන්ට්ඩ් රඟහලේ දී මෙහි මංගල දර්ශනය පැවැත්විණ. මේ වූ කලී ඇමරිකානු නාට්‍යවේදී ජෝසප් ස්ටේන්ගේ "ජ්ඪඤඤතඥප ධද ඊඩඥ අධධට" (1964) නමැති සංගීතමය නාට්‍යයෙහි පරිවර්තනයකි. නන්ද විතාන විසින් මෙය සිංහලට පරිවර්තනය කරන ලදි. මේ නාට්‍යය ඇසුරෙන් නෝමන් ජෙවිසන් අධ්‍යක්ෂණය කළ "ජ්ඪඤඤතඥප ධද ඊඩඥ අධධට" (1971) සංගීතමය නාටකීය (ර්භඵඪජචත ච්පචථච) චිත්‍රපටයද මා හට සිහිපත් වේ. ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන්ගේ සම්මානනීය ස්වර සංරචනා "සිරිත් විරිත්" නාට්‍යයට ආලෝකයක්මැ විය. හොඳම පරිවර්තනය (නන්ද විතාන), හොඳම නාට්‍යය, හොඳම අධ්‍යක්ෂණය (චූලා කාරියවසම්) , හොඳම සංගීත අධ්‍යක්ෂණය (ප්‍රේමසිරි කේමදාස) යනාදී සම්මාන "සිරිත් විරිත්" නාට්‍යය උදෙසා ජනාධිපති සම්මාන උලෙළේ දී පිරිනැමිණ.

මතු සම්බන්ධයි...